Yaz Meyveleri Yanlış Tüketilirse Tehlikeye Dönüşebilir
Sıcak yaz günlerinde ferahlatıcı bir lezzet ararken, serinleten karpuz ve kavun gibi meyveler yanlış saklanır ve hijyene dikkat edilmeden tüketilirse, yaz keyfi bir anda zehirlenme vakalarına dönüşebiliyor. Uzmanlar, özellikle sosyal medyada son günlerde artan vaka sayıları konusunda aileleri ve gençleri ciddi şekilde uyarıyor.
Yazın Vazgeçilmezleri: Karpuz ve Kavun
Yaz denilince akla ilk gelen serinleticilerden biri hiç kuşkusuz karpuz ve kavun. Rengârenk tezgâhlarda yerini alan bu meyveler, hem ekonomik hem de lezzetli olmalarıyla sofraların baş tacı. Ancak özellikle sıcaklığın mevsim normallerinin üstüne çıktığı bu günlerde, masum görünen bu meyveler yanlış tüketildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Karpuz ve kavun, içerdiği yüksek su oranı sayesinde vücudu serinletirken, doğal şekerlerle enerji kaynağı olmayı da sürdürüyor. Ancak uzmanlara göre; yanlış saklama koşulları, hijyen eksikliği ve kesilmiş meyvelerin uzun süre açıkta bırakılması, bu yaz keyfini kabusa çevirebilir.
Sosyal Medyada Alarm: Zehirlenme Paylaşımları Artıyor
Son günlerde sosyal medyada karpuz ve kavun tükettikten sonra zehirlenme vakalarına dair paylaşımların arttığı dikkat çekiyor. Bazı kullanıcılar, basit bir mide bulantısı ve ishal şikâyetiyle başlarken, bazıları ise acil servise kaldırılarak tedavi altına alınıyor.
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Cesur, yaz aylarında sıcaklığın artmasıyla birlikte gıda kaynaklı enfeksiyonların patlama noktasına ulaştığını ve ailelerin çok daha dikkatli olması gerektiğini belirtiyor.
Karpuz ve Kavun Nasıl Zehirliyor?
Prof. Dr. Cesur’a göre, en büyük risk meyvelerin yüzeyinde toprak, mikrop ve bakteri kalıntıları ile başlıyor. Toprakla temas eden bu meyveler, uygun yıkama işlemi yapılmadan kesilirse, yüzeydeki bakteri ve virüsler doğrudan meyvenin içine taşınabiliyor. Özellikle pazardan veya marketten alınan karpuz ve kavunlar, genellikle açıkta bekliyor ve birçok insan tarafından elle seçiliyor.
Bir diğer tehlike ise çapraz bulaşma. Mutfakta çiğ et veya tavuk doğrandıktan sonra aynı bıçak ve kesme tahtası yıkanmadan meyve kesilirse, bu durum mikropların doğrudan meyveye bulaşmasına sebep oluyor. Özellikle yaz aylarında Salmonella, Shigella, kampilobakter gibi bakteriler ve rotavirüs, norovirüs gibi virüsler besin zehirlenmelerinin başlıca sorumlusu haline geliyor.
Uzmanlardan Hayati Öneriler
Hijyen ve saklama konularında ailelere önemli tavsiyelerde bulunan Prof. Dr. Cesur, “Karpuz ve kavun başta olmak üzere tüm meyve ve sebzeler, en az 15-20 dakika sirkeli suda bekletilmeli. Meyvenin dış yüzeyi mümkünse bir fırça veya süngerle ovalanmalı. Özellikle ellerimizi yıkamadan bu tür yiyeceklere dokunmamalıyız. Ayrıca bıçak ve kesme tahtası her kullanımdan önce mutlaka temizlenmeli” diyor.
Bir diğer önemli nokta ise kesilmiş meyvenin saklanması. Yaz aylarında karpuz ve kavunun kesildikten sonra buzdolabında bekletilmesi ve en kısa sürede tüketilmesi gerekiyor. Uzun süre açıkta bırakılan veya uygun şekilde soğutulmayan meyveler, zararlı mikroorganizmalar için adeta bir üreme alanı oluyor.
Zehirlenme Belirtilerine Dikkat!
Yaz meyvelerinden kaynaklanan zehirlenmeler genellikle 12 ila 24 saat içinde kendini gösteriyor. İlk belirtiler arasında yüksek ateş, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve iştahsızlık yer alıyor. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı bulunan bireyler bu dönemde daha büyük risk altında. Uzmanlar, bu belirtiler görüldüğünde zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmasını öneriyor.
Yaz Meyvesinin Keyfini Sağlıkla Çıkarın
Sonuç olarak, yaz aylarının vazgeçilmez lezzetleri olan karpuz ve kavun doğru şekilde yıkanır, hijyen kurallarına uyulur ve uygun koşullarda saklanırsa, hem ferahlatıcı hem de sağlıklı bir atıştırmalık olmaya devam edecek. Ancak göz ardı edilen basit temizlik ve saklama hataları, tüm ailenin sağlığını riske atabiliyor. Uzmanlar, serinlemek isterken zehirlenmek istemeyen herkesi bilinçli davranmaya davet ediyor.
