Ev yapımı salça, katkı maddesi içermemesi ve farklı aromasıyla yemeklere hem sağlık hem de lezzet katıyor. Ancak salça yaparken bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Betül Merd, sağlıklı ev salçası yapmanın koşulları hakkında bilgi verdi.
Ev Yapımı Salçanın Faydaları
Salça, yemeklere tat katan ve zengin besin içeriğiyle dikkat çeken önemli bir gıda kaynağıdır. Marketlerde satılan raf ömrü uzun salçalar tüketiciye cazip gelse de, evde steril kurallara uygun yapılan salça çok daha sağlıklıdır. Özellikle domates ve biber gibi temel içerikler, A ve C vitaminleri ile mineraller açısından zengindir. Ayrıca salça, serbest radikallere karşı savaşan antioksidanlar içerir. Bu özellikleri sayesinde ev yapımı salça, bağışıklık sistemini destekler, kalp sağlığını korur ve belirli kanser türlerine karşı koruyucu etkisi olabilir.
Salça Yemeklere Renk ve Lezzet Katar
Salça, domates ve kırmızı biberin çeşitli işlemlerden geçirilerek saklanmasıyla elde edilir. Evde yapılan salça, Türk mutfağının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Yemeklere sadece lezzet katmakla kalmaz, aynı zamanda parlak rengiyle de estetik bir dokunuş sağlar.
Domates Salçası
Anadolu’da daha yaygın olarak tüketilen domates salçası, domateslerin çekirdek ve kabuklarının ayrıştırılmasıyla elde edilir. Domates püresi kaynatılarak ya da güneşte kurutularak salça haline getirilir.
Biber Salçası
Kırmızı biber salçası, sapları ve çekirdekleri çıkarılan biberlerin ezilip tuzlandıktan sonra güneşte kurutulmasıyla elde edilir. Acı ya da tatlı biber kullanılarak yapılan bu salça, yemeklere farklı bir aroma katar.
Doğru Saklama Kuralları
Ev yapımı salçanın bozulmadan uzun süre dayanabilmesi için doğru muhafaza yöntemlerinin kullanılması gerekir. Salçanın hava, ışık ve ısıya maruz kalması hızlı bozulmalara neden olabilir. Bu nedenle, salçayı cam kavanozlarda saklamak ve kapaklarını hava geçirmez şekilde kapatmak gereklidir.
Kavanozları Sterilize Etmek
Kavanozlar kullanılmadan önce sıcak suda kaynatılmalı ya da bulaşık makinesinde deterjansız yıkanarak steril hale getirilmelidir. Bu, bakteri oluşumunu engeller ve salçanın daha uzun süre dayanmasını sağlar.
Serin ve Karanlık Ortamda Saklama
Salça kavanozları, güneş ışığına maruz kalmadan serin ve karanlık bir yerde saklanmalıdır. Bu, salçanın bozulmasını önler ve lezzetini korur. İdeal tüketim süresi ise 6-8 ay olup, bozulma belirtileri görülmeden tüketilmesi önerilir.
Evde Salça Nasıl Yapılır?
Salça yapmak, birkaç temel adımı içerir:
- Sebzeleri Hazırlama: Domates ve biberler iyice yıkanır ve doğranır.
- Ezme ve Süzme: Pişirilen sebzeler blender ile ezilerek pürüzsüz bir kıvam elde edilir.
- Pişirme: Domates ve biberler, tuz eklenerek uzun süre pişirilir.
- Kavanozlama: Sıcakken sterilize edilmiş kavanozlara konulup kapakları sıkıca kapatılır.
